Na czerwcowej sesji Rady Miasta przyjęto Miejski Program Wspierania Rodziny na lata 2014 – 2016. W trakcie pobieżnej lektury rzuciła mi się w oczy informacja o tym, iż w roku 2013 spadła liczba mieszkańców Stargardu o 3 547 osób! Powyższa informacja została bardzo lakonicznie wyjaśniona stwierdzeniem: Ta niekorzystna tendencja jest wynikiem mniejszej liczby urodzeń, większej liczby zgonów oraz migracji ludności do okolicznych miejscowości (budownictwo indywidualne). Niestety dane GUS opublikowane w BDL nie zawierają jeszcze informacji z 2014 roku więc zajmiemy się danymi dotyczącymi lat 2006-2013 czyli stanem na 31 grudnia 2012 r. i spróbujemy ocenić sytuację demograficzną powiatu i miasta w zależności od dostępnych danych. W pierwszej tabeli przedstawiam dane dotyczące ogółu mieszkańców powiatu i miasta i ich zmianę w latach od 2006 do 2013 roku.
Tabela: Liczba mieszkańców powiatu ogółem w latach 2006 – 2013
2006 |
2007 |
2008 |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
|
Powiat stargardzki |
119 393 |
119 192 |
119 248 |
119 340 |
120 988 |
120 899 |
120 921 |
120 726 |
Miasto Stargard Szczeciński |
70 453 |
70 217 |
70 051 |
69 870 |
70 110 |
69 771 |
69 724 |
69 328 |
W powiecie stargardzkim w ciągu 8 lat wzrosła liczba mieszkańców o 1 333 osoby. W samym Stargardzie ubyło 1 125 osób. Potwierdza to na pierwszy rzut oka uzasadnienie podane w programie.Należy od tego odjąć te 3 547 osób to w roku 2014 mamy już tylko 65 781 mieszkańców. W 1995 roku w Stargardzie zameldowane były 73 254 osoby. W roku 2000 już tylko 71 321 osób.
W przypadku powiatu można zajrzeć najdalej do 2002 roku[1] i tam mamy 119894 osób. Ostatnie 8 lat wskazuje na zatrzymanie tendencji spadkowej liczby mieszkańców miasta. Jest to jednak złudzenie wynikające z metodologii liczenia danych przez GUS. Do 2009 roku GUS obok migracji i przyrostu naturalnego uwzględniał również dane dotyczące przesunięć z tytułu zmian administracyjnych. Liczono dane dla dwóch kategorii ludności: faktycznie zamieszkałej i zameldowanej na pobyt stały a różnica to osoby zameldowane czasowo. Do 2010 roku dane liczone są jedynie dla osób faktycznie zamieszkałych. „Nagły” wzrost liczby ludności w 2010 roku to wynik spisu powszechnego z 2011 roku, który jest bazą do liczenia ludności dla danych od 2010 roku. Dlatego aby ocenić prawidłowo sytuację należy przyjrzyjmy się dwóm podstawowym czynnikom kształtującym liczbę ludności tj.: migracjami oraz przyrostem naturalnym.
Migracje:W latach 2006 – 2013 wymeldowało się na stałe z powiatu 8 189 osób! Większość tych wymeldowań to wyjazd do innego powiatu w kraju 88,23%. Wymeldowania stałe poza terytorium kraju to pozostałe 17,77%. W tym samym czasie zameldowało się u nas 6 955 osób ale saldo na lata 2006 – 2013 wynosi minus 1234 osoby!Najwięcej osób wymeldowujących się to osoby w wieku produkcyjnym (72%) czyli w poszukiwaniu pracy.[2] Dla porównania w naszym podregionie powiaty: myśliborski, pyrzycki i gryficki zanotowały zwiększenie ilości mieszkańców. Spadek zanotowano u nas i w łobezkimoraz choszczeńskim.
Tabela: Saldo migracji w latach 2006-2013
2006 |
2007 |
2008 |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
|
Saldo migracji w powiecie stargardzkim |
-288 |
-236 |
-150 |
-70 |
-165 |
-160 |
5 |
-170 |
Przyrost naturalny: W latach 2006-2013 mieliśmy cały czas dodatni przyrost naturalny. Porównując go do danych o migracji to zdecydowanie nie odrabia on strat związanych z opuszczaniem powiatu przez mieszkańców poza rokiem 2008, 2009 no i 2012. Perspektywy demograficzne na przyszłość są słabe. Przyrost naturalny spada a w roku 2012 w mieście był nawet ujemny. Zresztą przyrost naturalny na poziomie 5 czy 8 osób trudno nazwać jakimś osiągnięciem. Od 2008 roku liczba urodzeń z roku na rok systematycznie spada w sytuacji kiedy liczba zgonów powoli rośnie w górę.
Tabela: Przyrost naturalny w powiecie i mieście w latach 2006 – 2013
2006 |
2007 |
2008 |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
|
Powiat stargardzki |
149 |
107 |
237 |
215 |
131 |
71 |
20 |
36 |
Miasto Stargard Szczeciński |
18 |
69 |
167 |
138 |
26 |
5 |
-36 |
8 |
Wykres: Urodzenia i zgodny w latach 2006 – 2013 w powiecie stargardzkim
Podsumowując myślę, że tendencję spadkową związaną z migracjami zatrzymują osoby, które wybudowały się na terenie powiatu ale meldunek mają dalej poza nim np. mieszkańcy Szczecina, którzy mieszkają w Gminie Kobylanka ale zameldowani są nadal w Szczecinie. Spadek liczby mieszkańców miasta to faktycznie efekt wyprowadzek do gmin ościennych. Migracje i przyrost naturalny natomiast wyraźnie pokazują, iż w dłuższej perspektywie liczba mieszkańców powiatu również będzie spadać a obecna sytuacja wg danych GUS to przede wszystkim zmiana sposobu liczenia liczby ludności po Narodowym Spisie Powszechnym z 2010 roku i odejście od weryfikacji w/g meldunków.
[1] W wyniku zmian administracyjnych obszar powiatu uległ zmniejszeniu więc wcześniejsze dane są niemiarodajne.
[2] Na 8189 osób, które wymeldowały się w latach 2006-2007 5922 osoby to osoby w wieku produkcyjnym.